Przez czas obowiązującej pracy należy rozumieć nic innego czas, w którym dany pracownik zobowiązany jest pozostawać do dyspozycji pracodawcy, bądź pozostawać na stanowisku pracy, w którym powinien pełnić swoje obowiązku służbowe. Pracownik powinien pozostać do dyspozycji pracodawcy w miejscu, w którym wykonuje pracy.
Natomiast są również inne zawody, od których jest pewien wyjątek, a takim zawodem może być na przykład praca przedstawiciela handlowego, który jak powszechnie wiadomo pozostaje do dyspozycji swojego pracodawcy mimo to, że może go faktycznie w firmie nie być. Należy również zaznaczyć przede wszystkim to, że do czasu pracy wliczają się także bardzo często okresy nie świadczenia pracy, a do okresów tych można zaliczyć między innymi takie kwestie jak: czas przeznaczony na karmienie dziecka piersią, czas na spożywanie posiłków, czas odbycie szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również okres nauki pracownika młodocianego.
Z kolei do czasu obowiązującej pracy nie wlicza się takich okresów, które nie zostały usprawiedliwione przez danego pracownika, ale również nie są tutaj brane pod uwagę zwolnienia. Należy także podkreślić przede wszystkim to, że okresy te przyczyniają się do znaczącego pomniejszenia czasu pracy obowiązującego w tym okresie konkretnego pracownika. W związku z tym trzeba zaznaczyć, że w danym okresie rozliczeniowym czas pracy pracownika zostaje proporcjonalnie pomniejszony o liczbę nieobecności, bądź też zwolnień, które zostały przyjęte zgodnie z obowiązującą normą pracy panującą w danym przedsiębiorstwie.
Jak wygląda czas wykonywania pracy podczas podróży służbowej?
Otóż, jeżeli chodzi o czas wykonywania pracy podczas podróży służbowej to należy tutaj powiedzieć przede wszystkim to, że nadal czas pracy, jednakże czas przejazdu od miejsca oddelegowania i trasa powrotna nie jest co do zasady czasem takiej pracy. W związku z tym trzeba zauważyć przede wszystkim to, że istnieje od tego również pewien wyjątek. Wyjątkiem takim jest sytuacja, podczas której dana podróż służbowa ma miejsce w czasie pracy, który wynika z harmonogramu i rozkładu pracy danego pracownika.
Jaki jest najprostszy sposób na wyliczenie czasu obowiązującej pracy?
Jednym z najprostszych sposób wyliczenia czasu obowiązującej pracy jest przede wszystkim taki schemat jak:
- czas pracy dla osoby zatrudnionej na pełen etat – wynosi 40 godzin tygodniowo, w związku z tym należy pomnożyć ilość tygodni w miesiącu przez tą liczbę
- w następnej kolejności powinniśmy dokonać dodania do siebie dni wystających, czyli ośmiu godzin, które nie są zaliczane do powyższych czterech tygodni, lecz w dalszym ciągu przynależą do tego miesiąca
- następnie powinniśmy odjąć osiem godzin w przypadku występowania każdego święta w danym okresie rozliczeniowym
Warto także zaznaczyć to, że pracę na pół etatu będziemy w związku z tym traktować, jako 76 godzin, pracę na ćwierć etatu, jako 38 godzin, natomiast pracę na 1/8 etatu, jako 19 godzin.
Co należy rozumieć, jako nienormowany czas pracy?
Otóż, jako nienormowany czas pracy powinniśmy rozumieć nic innego, jak przede wszystkim zadaniowy system czasu pracy danego pracownika, który charakteryzuje się w głównej mierze tym, że polega na określaniu wymiaru czasu pracy w stosunku do czasu, który będzie potrzebny do wykonania określonych zakresów działań.
Oczywiście warto pamiętać o tym, że za każdym razem nienormowany czas pracy jest w sposób ściśle indywidualny ustalany z pracodawcą. I w zależności od danej firmy, może on wyglądać nieco inaczej. W większości przypadków nienormowany system pracy odnosi się przede wszystkim do kadry kierowniczej danego przedsiębiorstwa.
Jakie są rodzaje systemu czasu pracy?
Jeżeli chodzi o rodzaje systemu czasu pracy to wyróżnia się ich podstawowe rodzaje:
- podstawowy system czasu pracy – w przypadku podstawowego systemu czasu pracy można powiedzieć w szczególności to, że nie powinien on przekraczać ośmiu godzin w ciągu jednej doby, jak również czterdziestu godzin w ciągu jednego tygodnia
- równoważny system czasu pracy – charakteryzuje się w głównej mierze tym, że istnieje możliwość zastosowania przedłużonego dobowego systemu pracy, aczkolwiek taki system w sposób automatyczny wiąże się z ustanowieniem dni wolnych od pracy w środku tygodnia
- zadaniowe systemy czasu pracy – odznacza się tym, że jest uzależniony w głównej mierze od zadań zleconych przez pracodawcę i może być on wyłącznie w uzasadnionych przypadkach zastosowany. Trzeba także dodać, że zadaniowe systemy pracy charakteryzują się też tym, że zastosowanie tego czasu pracy w jakikolwiek sposób nie zwalnia pracodawcy od obowiązku wypłacenia wynagrodzenia w stosunku do przeprowadzony godzin nadliczbowych przez danego pracownika
Czym jest ewidencja czasu pracy?
Przez ewidencję czasu pracy należy rozumieć jeden z kluczowych elementów odnoszących się do dokumentacji, która odnosi się do ewidencjonowania czasu pracy. Ewidencja taka może być prowadzona w dwóch dowolnych formach. Zarówno w formie papierowej, jak i w formie elektronicznej. Zależy to od tego, jaki sposób będzie wygodniejszy dla danego pracodawcy. Warto również dodać, że ewidencja taka musi być zawsze prowadzona odnośnie każdego z zatrudnianych pracowników.
Wobec tego należy tutaj zaliczyć przede wszystkim pracowników, który: zostali objęci zadaniowym system pracy, zostali objęci ryczałtem za nadgodziny liczbowe, jak również tacy, którzy zostali objęci zarządzaniem w imieniu pracodawcy całym zakładem pracy.
Oprócz tego, trzeba również pamiętać przede wszystkim o tym, że ewidencjonowanie takie musi być prowadzane również w przypadku, gdy dany pracownik pracuje w: godzinach nocnych, święta, niedziele, w okresie korzystania ze swojego urlopu, jak również gdy pracuje w okresie przebywania na zwolnieniu chorobowym.
W jaki sposób odpowiednio obliczyć czas pracy pracowników?
W przypadku odpowiedniego obliczania czasu pracy pracowników należy pamiętać przede wszystkim o tym, że osoba, która została zatrudniona na niepełny etat ma proporcjonalnie obniżony swój czas pracy. Przyjmując w tej sytuacji, że cały etat wynosi osiem godzin dziennie i czterdzieści godzin w ciągu całego miesiąca. Natomiast warto poruszyć także kwestię pracowników, którzy zostali zatrudnieni na pół etatu. W takiej sytuacji świadczą oni pracę na część etatu pracując od poniedziałku do piątku. Jednakże w soboty nie powinni oni przychodzić do pracy. Taki sposobem może zostać zachowana odpowiednia proporcja zmniejszonego dobowego wymiaru pracy danego pracownika.
Czas pracy pracownika, a kwestia związana z jego odpoczynkiem
Każdy pracownik ma zarówno swoje obowiązki, jak i prawa. Do obowiązków należy przede wszystkim stosowanie się do ustalonej normy pracy zgodnie z umową, z kolei do praw należy kwestia odpoczynku takiego pracownika.
W przypadku, gdy dany pracownik pracuje w jednym dniu przez dwanaście godzin to następnego dnia powinien dostać dzień wolny od pracy. Z kolei, jeżeli takim następnym dniem jest sobota albo niedziela to dzień wolny należy się w tygodniu. Trzeba także zaznaczyć przede wszystkim to, że pracownikowi przysługuje nieprzerwane prawo do 11-godzinnego odpoczynku od pracy, a jednocześnie w całym tygodniu 35 godzin takiego odpoczynku, który obejmuje przynajmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. Kwestie te zostały w sposób ścisły uregulowane w kodeksie pracy.
Jakie są wyjątki występujące w kodeksie pracy odnoszące się do dodatku do wynagrodzenia?
Do wyjątków w kodeksie pracy odnoszących się do dodatku do wynagrodzenia można zaliczyć przede wszystkim takie kwestie jak:
- 100 procent wynagrodzenia w przypadku wykonywania obowiązków służbowych w godzinach nadliczbowych: noce, niedziele, święta, jak również dni wolne od pracy, które zostały udzielone pracownikowi za pracę w niedzielę lub święto
- 50 procent wynagrodzenia w przypadku wykonywania obowiązków służbowych za pracę w godzinach nadliczbowych w każdym innym dniu, niż te które zostały opisane w punkcie pierwszym
Rozkład czasu pracy
W przypadku rozkładu czasu pracy należy pamiętać przede wszystkim o tym, że pracodawca nie może zatrudniać młodocianego w porze nocnej. I od tej zasady nie ma jakichkolwiek odstępstw. Podobnie wygląda sprawa w odniesieniu do pracownika, który opiekuje się dzieckiem poniżej 4. roku życia. W takim przypadku pracownik nie może być zatrudniony w porze nocnej, jeżeli sam nie wyrazi na to swej zgody.
W przypadku pracy zmianowej należy pamiętać, że jest ona dopuszczalna bez względu na stosowany system czasu pracy. Trzeba jednak pamiętać, że w tej sytuacji zmiana pory wykonywania obowiązków służbowych przez danego pracownika powinno nastąpić dopiero po upływie konkretnej liczby godzin, dni, bądź tygodni. Nie można więc z chwili na chwilę zastosować takiego rozwiązania, ponieważ tak jak zostało to określone powyżej, każdy pracownik ma prawo do nieprzerwanej przerwy w pracy minimum 11 godzin na dobę.
W jakich przypadkach jest dozwolona praca w niedzielę oraz święta?
Istnieje kilka przypadków, w których dopuszczalna jest praca w niedzielę i święta. Do takich przypadków można zaliczyć przede wszystkim następujące kwestie:
- praca w rolnictwie
- praca w hodowli
- pojawienie się jakieś groźnej awarii
- praca w transporcie
- praca w komunikacji
- praca przy remontach
- praca w gastronomii
- praca w hotelarstwie
- praca polegająca na pilnowaniu mienia i osób fizycznych
Warto również pamiętać przede wszystkim o tym, że co do zasady, pracę w niedzielę oraz święta uważa się wykonywanie swoich obowiązków służbowych w szczególności między godziną 6:00 rano, a godziną 6:00 rano dnia następnego. Natomiast trzeba się przygotować także na to, że u danego pracodawcy godziny te mogą być ustalone inaczej i to również jest jak najbardziej dozwolone.
Przy czym ustalenie innych godzin niż te opisane powyżej mogą mieć miejsce wyłącznie za pomocą ustalenia wytycznych w układzie zbiorowym pracy, obwieszczeniu, bądź też w regulaminie pracy. W obwieszczeniu takie ustalenia mogą być umieszczone, jeżeli dane przedsiębiorstwo nie jest objęte układem zbiorowym.