Psychiatria to gałąź medycyny, wokół której narosło wiele szkodliwych mitów. Niestety, sporo osób nie korzysta z pomocy lekarza tej specjalności w obawie przed stygmatyzacją. Dobrze byłoby więc dowiedzieć się tego, kim właściwie jest psychiatra i w jaki sposób pomaga on swoim pacjentom. Warto także mieć świadomość tego, jakie są wskazania do odbycia wizyty w gabinecie lekarza psychiatry. Wreszcie, warto wiedzieć, w jaki sposób wybrać dobrego lekarza. Na szczęście, nie jest to tak trudne, jak mogłoby się na pozór wydawać.
Kim jest psychiatra?
Jak już zaznaczono na wstępie, psychiatra jest lekarzem. Oznacza to, że ukończył on pięcioletnie studia medyczne, dzięki którym zdobył ogólną wiedzę medyczną. Psychiatrię wybrał natomiast jako swoją specjalizację. Warto zaznaczyć, że ukończenie specjalizacji z psychiatrii zajmuje zazwyczaj około sześciu lat. Lekarz w trakcie specjalizacji może jednak przyjmować pacjentów i poddawać ich leczeniu. Czym zaś dokładnie zajmuje się lekarz tej specjalności? Przede wszystkim diagnozuje on oraz leczy szeroko pojęte zaburzenia natury psychicznej. Może prowadzić indywidualną praktykę lekarską, jak również pracować w szpitalu. Nie sposób nie zauważyć, że praca psychiatry jest bardzo wymagająca i nierzadko obciążająca pod względem psychicznym. Dobrze byłoby więc, gdyby na tę specjalizację decydowały się osoby posiadające odpowiednie predyspozycje. Niesamowicie przydatna będzie empatia, wysoka kultura osobista, jak również duża odporność na stres. Dobry psychiatra powinien także pamiętać o konieczności stałego poszerzania swoich kwalifikacji. Doskonale byłoby więc, gdyby uczestniczył on regularnie w różnego rodzaju szkoleniach i kursach. Im wyższe kwalifikacje zdobędzie lekarz, tym szersza będzie jego wiedza. Niezwykle przydatne będzie także doświadczenie zawodowe, które zdobywa się podczas pracy z różnymi pacjentami. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że psychiatria osób dorosłych oraz psychiatria dzieci i młodzieży to dwie odrębne specjalizacje. Oznacza to, że dzieci i młodzież poniżej 16 roku życia, będą musiały być leczone przez specjalistę psychiatrii dziecięcej.
Z jakich metod leczenia korzysta lekarz psychiatra?
Wiele osób zastanawia się nad tym, z jakich metod terapeutycznych korzysta lekarz psychiatra. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że praca psychiatry jest dość specyficzna. Diagnozę stawia on bowiem przede wszystkim na podstawie tego, co mówi pacjent. Może jednak zlecać badania laboratoryjne krwi, jak również badania obrazowe, takie jak chociażby tomografia komputerowa głowy. Po postawieniu diagnozy, lekarz będzie mógł zaproponować swojemu pacjentowi odpowiednie postępowanie. Może polecić mu stosowanie określonych leków. Kuracja farmakologiczna dobierana jest zawsze indywidualnie i może być oczywiście modyfikowana. Niekiedy, lekarz może zalecić pacjentowi leczenie w szpitalu psychiatrycznym.
Jakie są wskazania do odbycia wizyty u psychiatry?
Wiele osób zastanawia się nad tym, jakie są wskazania do odbycia wizyty psychiatrycznej. Jak się okazuje, jest ich naprawdę całkiem sporo. Lekarz może pomóc osobom walczącym z zaburzeniami lękowymi oraz depresyjnymi. Wśród wskazań do odbycia wizyty psychiatrycznej wymienić można również trudności adaptacyjne, PTSD, zaburzenia osobowości czy kryzys związany z żałobą bliskiej osoby. Oczywiście bardzo ważne jest to, aby osoba, która chce odbyć wizytę, nie podejmowała prób autodiagnozy. Jeżeli cokolwiek w naszym samopoczuciu psychicznym wzbudza nasz niepokój, warto pomyśleć o skorzystaniu z profesjonalnej pomocy. Lekarz oceni, z jaką trudnością się mierzymy i postawi odpowiednią diagnozę. Zazwyczaj, jeżeli zastanawiamy się nad tym, czy warto skorzystać z pomocy psychiatry, jest to dla nas wskazówka do tego, aby taką wizytę odbyć.
W jaki sposób przygotować się do pierwszej wizyty?
Wiele osób zastanawia się nad tym, w jaki sposób przygotować się do pierwszej wizyty u psychiatry. Niestety, dla wielu pacjentów jest ona niesamowicie stresująca. Okazuje się jednak, że nie ma o co się martwić. Wizyta przebiega w intymnej i przyjaznej dla pacjenta atmosferze. Zazwyczaj trwa ona przez minimum 40 minut. W trakcie spotkania, psychiatra przeprowadza wnikliwy wywiad ze swoim pacjentem. Możemy spodziewać się więc pytania o to, co takiego sprowadza nas do gabinetu. Na tym jednak nie koniec. Lekarz może również zadawać nam pytania o naszą pracę, relacje towarzyskie oraz o choroby somatyczne. Nie sposób nie zauważyć, że niektóre pytania mogą wydawać się nam nieco intymne. Warto jednak postarać się udzielić na nie szczerej odpowiedzi. W gabinecie psychiatrycznym nie ma bowiem przypadkowych pytań. Wszystkie mają za zadanie zbliżyć lekarza do postawienia właściwej diagnozy. Czasami, na rozpoznanie problemu pacjenta, trzeba poświęcić więcej niż jedną wizytę diagnostyczną. Po postawieniu diagnozy, lekarz będzie mógł zaproponować swojemu pacjentowi odpowiednie postępowanie. Najczęściej przepisywane są leki, ale wbrew pozorom nie zawsze jest taka konieczność. Czasami wystarczyć może szczera rozmowa i zalecenie psychoterapii. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że psychiatra jest uprawniony do wypisania skierowania na psychoterapią w ramach NFZ. Każdy pacjent powinien mieć świadomość tego, że do odbycia wizyty psychiatrycznej nie jest nam potrzebne skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu. Trzeba jednak liczyć się z tym, że czas oczekiwania na wizytę w ramach NFZ może być długi. Jeśli więc potrzebujemy szybkiej pomocy, zdecydowanie lepiej będzie skorzystać z pomocy gabinetu prywatnego.
Jak przebiegają wizyty kontrolne?
Pacjenci psychiatryczni zastanawiają się nie tylko nad tym, jak przebiega pierwsza wizyta, ale również i nad tym, jak wyglądają wizyty kontrolne. Trzeba mieć świadomość tego, że kontrolne wizyty odbywają się z różną częstotliwością. Na samym początku, konieczne mogą okazać się spotkania co miesiąc. Później jednak, możliwe będą coraz rzadsze wizyty. Kontrolna konsultacja psychiatryczna trwa zazwyczaj zdecydowanie krócej niż wizyta diagnostyczna. Zazwyczaj czas jej trwania wynosi około 20 minut. W tym czasie, lekarz wypytuje swojego pacjenta o samopoczucie. Zadawane są także pytania o tolerancję leków. Jeżeli pojawiają się jakiekolwiek skutki uboczne, trzeba poinformować o tym swojego lekarza prowadzącego. Być może konieczna będzie modyfikacja kuracji. To, jak długo będzie trwało leczenie uzależnione jest od wielu czynników. Przede wszystkim, trzeba pamiętać o tym, że poprawa samopoczucia nie stanowi wskazania do odstawienia leków. Żaden z pacjentów nie powinien samodzielnie decydować się na takowy krok. Decyzję o odstawieniu bądź zmianie leku zawsze powinien podjąć lekarz. Jeżeli mamy jednak jakiekolwiek wątpliwości co do tego, czy jesteśmy leczeni w odpowiedni sposób, możemy odbyć konsultację z innym fachowcem.
Jak wybrać dobrego lekarza psychiatrę?
Wiele osób zastanawia się nad tym, w jaki sposób wybrać dobrego psychiatrę. Na to pytanie nie da się jednak udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Wiele zależy bowiem od tego, jakie mamy oczekiwania. Dla niektórych osób najważniejsze jest to, aby wizyta była bezpłatna. Jeśli interesuje nas darmowa wizyta, musimy znaleźć interesującą nas poradnię świadczącą usługi w ramach NFZ. Jeżeli jednak najważniejsze jest dla nas to, aby wizyta przebiegała w przyjaznej atmosferze, nie zapomnijmy przejrzeć opinii na temat poszczególnych psychiatrów. Zazwyczaj są one dostępne w Internecie na różnych portalach. Nie sposób nie zauważyć, że najwięcej pacjentów wybiera lekarza, który cieszy się dużą liczbą pozytywnych opinii. Lepiej unikać zaś wizyt u osób, które posiadają mnóstwo negatywnych opinii. Warto także sprawdzić, jakie doświadczenie posiada dany lekarz. Z reguły, im większe doświadczenie, tym większe prawdopodobieństwo postawienia trafnej diagnozy. Warto także kierować się własnymi odczuciami. Jeżeli jakiś lekarz nie wzbudza naszego zaufania, powinniśmy poszukać innego. Nie będziemy bowiem mogli mu powierzyć wszystkich naszych trudności. Bez tego zaś niezwykle trudne będzie postawienie prawidłowej diagnozy.
Jakie jeszcze metody mogą pomóc w leczeniu zaburzeń natury psychicznej?
Leczenie farmakologiczne zaburzeń natury psychicznej to rzecz jasna nie wszystko. W terapii wykorzystane mogą zostać także inne metody. Mowa tu przede wszystkim o psychoterapii. Bardzo często, psychoterapia stanowi uzupełnienie farmakoterapii. Prowadzona jest ona w różnych nurtach, ale najpopularniejsze z nich to poznawczo-behawioralny oraz psychodynamiczny. Każdy pacjent powinien zdecydować się na dobór najlepiej odpowiadającego mu nurtu oraz psychoterapeuty. Zdarza się, że psychiatra jest jednocześnie psychoterapeutą. Wówczas pacjent może uczęszczać na wizyty lekarskie i na terapię do tej samej osoby. Czas trwania psychoterapii ustalany jest indywidualnie. Co do zasady jednak waha się on w granicach od kilku miesięcy do kilku lat. Coraz częściej wykorzystuje się także fototerapię. Znajduje ona zastosowanie przede wszystkim w leczeniu depresji sezonowej, która pojawia się jesienią oraz zimą. Nie sposób nie zauważyć, że holistyczne podejście do problemu ma szansę przynieść najlepsze rezultaty. Istotną rolę odgrywa także zbilansowana dieta oraz rzecz jasna systematyczna aktywność fizyczna. Warto sięgać więc po duże ilości owoców oraz warzyw. Doskonałym pomysłem będzie także uprawianie takiej aktywności, która sprawia nam autentyczną radość. Można wybierać spośród joggingu, pływania czy jogi. Pamiętajmy także o tym, że wiele zaburzeń psychicznych ma tendencję do nawracania. Ważne jest więc stałe pozostawanie pod opieką fachowców.